Unieke muntschat in Bronkhorst herinnert aan tijden van belegering

Van dag tot dag volgen we met ontzetting de gevolgen van de Russische invasie voor de inwoners van belegerde steden in de Oekraïne. Het is voor ons onvoorstelbaar, omdat we al tachtig jaar in vrede leven. Die vrijheid kenden de inwoners van Bronkhorst vierhonderd jaar geleden niet. Zij leefden midden in een tachtigjarige oorlog. En precies vierhonderd jaar geleden vreesden de inwoners van het stadje voor een invasie door Spaanse troepen vanuit de vesting Groenlo. De bewoners van het stadsboerderijtje aan Bovenstraat 10 verstopten hun spaargeld in de muur naast de schouw. Een unieke 17e-eeuwse muntschat die nu gevonden is en die tentoongesteld zal worden in het museum in Zutphen.

Wethouder erfgoed en VVD-lijsttrekker Willem Buunk: “Het is een spectaculaire vondst die ons veel leert over de geschiedenis van Bronkhorst. Ik vind het geweldig dat de eerlijke vinder en de eigenaar van het huis bereid zijn om de muntschat aan de gemeente Bronckhorst te verkopen. We geven het in bruikleen aan het museum in Zutphen. Dat vind ik een mooie manier om een tentoonstelling ons erfgoed te laten zien en om het verhaal van het stadje Bronkhorst en van deze muntschat te vertellen.”

En alleen al de vondst van de schat is een mooi verhaal. De oplettende aannemer vond de munten tijdens de verbouwing van een monumentaal huis aan de Bovenstraat. Hij was bijna klaar met het verwijderen van de vloer en het aanleggen van vloerverwarming toen hij een afwijkend stukje in de muur bij de schouw zag. Voorzichtig haalde hij de eerste van de 14 gouden en 18 zilveren munten uit de muur. Die bleken daar netjes op een rij ingemetseld te zitten.

Door de datering van de munten kan ook vastgesteld worden dat het huis waar de schat gevonden is veel ouder blijkt dan gedacht. Het lijkt zelfs het oudste huis van Bronkhorst te zijn. En het leert ons ook hoe de gewone man voortdurend op zijn hoede moest zijn voor oorlogsgeweld door Spaanse troepen of Staatse troepen. Muntschatten werden vaak begraven als er onrust of dreiging heerste, vaak door oorlog. In geval van belegeringen van steden wisten inwoners wat hen te wachten stond als de vijand de stad zou innemen. Er volgden ofwel schattingen (afkoop van plunderingen) ofwel plunderingen. Zo’n situatie deed zich concreet voor in 1624 toen honderden Spaanse soldaten vanuit Groenlo richting Bronkhorst trokken. In dit geval is de schat behouden gebleven en is de eigenaar niet meer in de gelegenheid geweest zijn spaargeld op te halen.

Na de vondst nam de eigenaar van het pand direct contact op met de archeologische dienst van de gemeente Zutphen. De vondst werd ook gemeld bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort. De munten zijn gereinigd, gedetermineerd en gefotografeerd. De gemeente Bronckhorst stelde vervolgens een bedrag beschikbaar voor het onderzoek en rapportage van het verhaal achter deze bijzondere muntschat. De muntschat is op 14 maart onder grote belangstelling van de pers in de kapel van Bronkhorst gepresenteerd aan de inwoners van het stadje.